Weer aan het werk

Daar sta je dan: pak aan, tas in je hand klaar om weer te gaan werken. Een dagelijkse routine die tot voor kort zo gewoon was. En nu is het allemaal anders.

Je zag het helemaal voor hoe het na de bevalling en zwangerschapsverlof zou gaan. Je lieve baby in de Maxi-Cosi naar de crèche en jij zenuwachtig (want zou het allemaal wel goed gaan), moe, maar met opgewekt humeur eindelijk na al die weken weer aan het werk. Weer meedoen aan het volwassen leven, echte gesprekken voeren over onderwerpen waar je zo veel van weet oftewel weer een bijdrage leveren aan het werkende bestaan.

Je voelt pijn, je twijfelt en het huilen staat je nader dan het lachen. De wereld is doorgegaan en de jouwe is na het overlijden van je kindje gestopt. En nu ga je terug, weer aan het werk. Je wilt wel, maar toch ook weer niet.

Wat moet je doen? Jij weet niet wat je te wachten staat en hoe je zelf zal reageren, voelen of denken. Gemis, verdriet of andere emoties komen vaak op de meest onverwachte momenten. Misschien kunnen onderstaande punten je helpen bij het terugkeren naar je werk en als je weer aan het werk bent.

1. Neem al snel contact op met je werk. Ze willen weten hoe het gaat. Ook werkgevers maken dit niet elke dag mee en weten niet altijd hoe ze je kunnen steunen. Neem nog voordat de eerste werkdag aanbreekt contact op met je leidinggevende en bespreek samen, evt. met de bedrijfsarts erbij, hoe jij je de eerste werkdag het liefst ziet. Bespreek de mogelijkheden en bespreek de kleine stappen. Zo bouw je werk langzaamaan weer op. Lichamelijk en geestelijk moet je weer wennen hoe het is om te werken. Je bent niet meer degene die je was voor het verlies, je bent veranderd tot in het diepste van je wezen. Het wordt nooit meer zoals het was, ook op je werk niet.
   Bovendien moet je ontzwangeren. Ook al heb je lege armen, je lichaam moet zich aanpassen.
   Spreek bijvoorbeeld af dat je een kop koffie komt drinken voordat de eerste werkdag aanbreekt. Jij en je collega’s hebben elkaar dan al een keer gezien en gesproken.
2. Volg je eigen gevoel en kijk waar je behoefte aan hebt. Emoties die horen bij het verlies houden zich niet aan vaste tijden en komen wanneer je het niet verwacht. Luister naar de signalen van je lichaam en probeer te bedenken waar je op dat moment behoefte aan hebt. Uit je emoties of juist niet en zorg goed voor jezelf. Maar hoe doe je dat? Soms helpt het om gewoon maar aan je werk te gaan. In het begin met aangepaste werktijden. Een paar uur verstand op wat anders. Je kunt je leidinggevende zeggen dat je je dag niet hebt en of ze je een beetje uit de wind wilt houden. Soms helpt het om een poosje je verdriet de vrije loop te laten of een uurtje een ommetje te maken. Bel dan ook je leidinggevende en zeg dat je wat later komt. Gewoon omdat het even niet gaat om de stap naar werk te maken. Weet: iedereen rouwt op zijn eigen manier en jij hebt jouw manier. Zeg desnoods dat je het even niet weet, maar probeer contact te houden.
3. Bedenk ‘smoeshoutjes’. Smoeshoutjes zijn pasklare antwoorden, die je van tevoren al hebt bedacht.. Omdat je het verdriet over het verlies van je baby niet kunt thuis laten en dus meeneemt naar je werk is het fijn om voor jezelf op te schrijven wat je wilt en wat je kunt doen als je op je werk wordt overvallen door vragen die je op dat moment lastig vindt. Dan schiet je minder snel in paniek als mensen al dan niet goedbedoelde vragen stellen. De kant-en-klare antwoorden zijn prettig om samen met je partner of een ander dierbaar iemand van te voren te verzinnen. Het geeft rust, wanneer je iets kan zeggen wat je van tevoren bedacht hebt.
   Voorbeelden van smoeshoutjes kunnen antwoorden zijn op de vraag: “Hoeveel kinderen heb je?”, of als iemand vraagt “Hoe gaat het met je?” wat kan je dan zeggen om ‘ervan af’ te zijn? Voel je je goed bij een beetje een vaag antwoord als “Goed hoor onder de omstandigheden” of zeg je liever “slecht”?
   Op een vraag waar je niet op wilt antwoorden, kan je gerust zeggen: ‘Lief dat je het vraagt maar ik voel me verdrietig en wil er nu liever niet over praten. Zullen we een keer een kop theedrinken om er verder over te praten.’
   En als er over kinderen of zwangerschappen wordt gepraat, wat doe je dan? Blijf je erbij zitten, loop je een poosje weg of zeg je wat?
4. Ga de eerste dag niet alleen naar je werk. De eerste dag op je werk is niet eenvoudig. Zorg dat je op de eerste dag samen met iemand naar je werk gaat. Vraag een collega waar je het goed mee kan vinden, waar je je prettig bij voelt en die je vertrouwt.
   
5. Zoek een buddy op je werk. Vraag een (of meerdere) dierbare goede collega of hij of zij je maatje wil zijn. Iemand waarbij je jezelf kan zijn en je emoties niet hoeft te verbergen. Waar je bij kan aankloppen als het even niet gaat, waar je samen mee kan lunchen en die het voor jou opneemt als het jezelf even niet lukt.
   Het is prettig om te weten dat er een collega is die je steunt, bijstaat of het zelfs voor je kan opnemen als het zelf niet lukt. Je weet zelf nauwelijks hoe je reageert in bepaalde situaties, laat staan de mensen om je heen. Ze weten niet hoe ze op jou moeten reageren en niet hoe ze op hun eigen emoties gaan reageren.
   
6. Herinneringsdagen. Er komen moeilijke tijden aan zoals: de geboortedag, de sterfdag, een verjaardag, Moederdag of Vaderdag of de feestdagen. Meestal zijn dit emotionele dagen waarvan je vooraf niet weet wat de impact gaat zijn. Zorg goed voor jezelf, vul deze dag in met dingen die jij en je partner prettig vinden. Geef dit aan bij je werkgever zodat ze op de hoogte zijn en rondom deze, voor jou belangrijke dagen, rekening met je kunnen houden.
   
7. Vraag en zoek hulp als het niet meer gaat. Dit is geen teken van zwakte, het is eerder een teken van moed. Het werk gaat door, alleen kan jij het nu niet. Je leidinggevende, bedrijfsmaatschappelijk werker, vertrouwenspersoon of bedrijfsarts kunnen je helpen of doorverwijzen naar een gespecialiseerde hulpverlener. Verder zijn er goede re-integratie coaches en experts die ervaring hebben met terugkeer in werk en zowel de ouders als de werkgevers kunnen helpen. Zoek samen naar mogelijkheden. Het gaat je uiteindelijk helpen terug te keren naar je werk.

Een ding is zeker als je weer gaat werken. Je blijft de ouder van je overleden kind en hij of zij blijft voor altijd een deel van wie jij bent. Je toekomst is er anders uit gaan zien, jij bent niet meer wie je was voordat je baby overleed. Het werk zelf en de werkplek zijn echter niet veranderd. Het is een plek waar alles is zoals het was van voor jouw verlies. Je werk geeft structuur en betekenis aan je dag, factoren die je houvast geven juist omdat het een andere plek is dan thuis en dat kan ook een prettige afleiding zijn.

^©Hubertien van Heek

Voorburg, 4 oktober 2020

---

MEDIA

Rouwverlof biedt ruimte aan verlies, Trouw 23 juni 2021