Dagen tot de uitvaart

De dagen tot het definitieve afscheid zijn hectisch, verwarrend, liefdevol, druk, ingewikkeld. Kortom alles tegelijk. Je wilt misschien mensen laten kennis maken met je baby maar er moet ook van alles worden geregeld maar je wil ook uitrusten van de bevalling en tegelijkertijd vind je het niet fijn om alleen in bed te liggen.
Het is wettelijk bepaald dat er zes werkdagen mogen zitten tussen het overlijden en de uitvaart. Hier kun je bekijken wat de uiterlijke dag voor de uitvaart is.

We hebben hier wat dingen op een rijtje gezet die geregeld moeten worden en die je wat houvast kunnen geven. Maar wat het allerbelangrijkste is: luister naar je gevoel. Je kunt deze dagen maar één keer invullen om herinneringen te maken.

Herinneringen maken

Omdat je nog geen herinneringen hebt, zou je deze dagen kunnen gebruiken om herinneringen te maken. Je droomde van een toekomst met je baby en die dromen zijn in één klap uit elkaar gespat. Maar toch kun je proberen om de dingen die nog wel mogelijk zijn in te vullen.
Verschillende mogelijkheden vind je op de hulpkaart herinneringen maken.

Als je je baby nog wilt voorlezen, is het mooi om dit vast te leggen op video. Bewegend beeld met geluid heeft nog meer impact dan foto’s. Als je al kinderen hebt, zullen zij deze filmpjes later als ze wat groter zijn waarschijnlijk heel waardevol vinden.
Anja Dalhuisen van Vlinderkusje heeft een boekje geschreven speciaal om voor te lezen aan je overleden kindje. Het heet Dag liefje. Dankzij donaties van andere ouders die een baby hebben verloren, mogen wij het boekje kosteloos aanbieden aan ouders die hun kindje willen voorlezen in de dagen tussen het overlijden en de uitvaart. Stuur dan een mail met de naam van je baby’tje, de geboorte/sterfdatum en het adres waar we het boekje naartoe mogen sturen naar info@steunpuntnova.nl.
Als je het boekje wilt voorlezen na het afscheid van je kindje, dan kun je het bestellen via de website van Vlinderkusje.

Ook het zingen van liedjes is mooi om te doen. Dat kan natuurlijk elk liedje zijn maar er is ook een liedje dat helemaal past bij deze situatie van welkom heten en afscheid nemen. Het heet Handen houden je vast en is in dit clipje gezongen door Vanessa Leon.

Handen houden je vast
Weet je wat ze zeggen

Woorden zingen je toe
Weet je wat ze zeggen

Welkom in ons leven
We zullen je liefde geven

Hier bij ons in huis
Ben je thuis

Mijn handen laten je los
We hoeven niets te zeggen

Woorden zingen je toe
Het valt niet uit te leggen

We laten jou nu gaan
Op weg naar een nieuw bestaan

In ons hart blijf je thuis
Jouw nieuwe huis

Mee naar huis of niet?

Omdat je naast afscheid nemen, je baby ook graag wilt verwelkomen, kiezen veel ouders ervoor om hun kindje mee naar huis te nemen. Zo heb je alle tijd om je kindje toch nog een beetje te leren kennen. Je kunt er op elk moment van de dag naartoe, je kunt voorlezen of zingen, je kunt de mensen om je heen je baby makkelijk laten zien en je kunt je baby zelf verzorgen (bv in bad doen, insmeren met babyolie of kleertjes aantrekken).

Wanneer je besluit je baby mee naar huis te nemen, kun je hem of haar in je eigen auto vervoeren. Dat mag gewoon in je armen op schoot, in de maxi-cosi of in een draagmand. Ook kun je ervoor kiezen de rit naar huis te laten verzorgen door de uitvaartverzorger.

“Wij vonden het in het begin heel spannend om Amy mee naar huis te nemen of vast te houden maar we hebben het wel gedaan en dit heeft ons juist verder geholpen. Je zorgt er immers voor dat de liefde voor je kindje centraal staat in de tijd dat je baby bij je is. Terugkijken op zo’n liefdevolle periode maakt voor ons de rouw een stuk dragelijker.”

Tessa en Joost, ouders van Amy* en Yannick

Babykoeling

Thuis moet je baby natuurlijk wel gekoeld worden. Dat kan met een speciaal koelmatrasje dat de uitvaartverzorger kan installeren. Je kunt je baby in z’n bedje leggen, maar de commode, box of mandje kan ook. Als je geen koelmatrasje wilt gebruiken, kun je ook gebruik maken van koelelementen. Die moet je dan wel om de paar uur vervangen. De uitvaartverzorger zal je baby de komende dagen in de gaten houden en verzorgen wanneer dit nodig is. Schroom niet om hem of haar op te pakken, te knuffelen en kussen. Wel is het belangrijk om je baby geregeld terug te leggen op de koeling.

Watermethode

Een heel nieuwe manier is de watermethode. Je kindje komt uit het (vrucht)water en blijft dus in deze situatie het meest natuurlijk. Vooral voor kleine kindjes die overlijden in het eerste en tweede trimester van de zwangerschap is dit een mooie manier om je kindje bij je te hebben tot aan de uitvaart. Je kindje krijgt in het water een mooie lichte kleur en ziet er ontspannen uit. Je kunt er alles over lezen op www.watermethode.nl.

Bekijk hier ons fotoboekje. Alle ouders hebben toestemming gegeven voor het plaatsen van deze foto’s. Het is niet toegestaan de foto’s van dit album te verspreiden, anders dan na onze uitdrukkelijke toestemming.

Balsemen/thanatopraxie

Inwendige balseming:
Thanatopraxie is een manier om een lichaam tijdelijk te conserveren. Dit wordt gedaan door een vloeistof in het lichaam te brengen die in het begin het ontbindingsproces volledig stil leggen zodat je baby mooi blijft tot de uitvaart. Dit proces duurt ongeveer twee uur en wordt gedaan door professionele thanatopraxeurs. Dit kan thuis plaatsvinden behalve als er obductie heeft plaatsgevonden. Dan vindt de balseming op een externe locatie plaats bv in het mortuarium.
Na balseming is er geen koeling meer nodig. Alle/de meeste verkleuringen zullen verdwijnen en de baby zal niet koud en niet stijf aanvoelen. Na verloop van dagen, zal de vloeistof zijn werking verliezen en zal het natuurlijke proces verder gaan. Thanatopraxie is alleen mogelijk bij baby’tjes die aan het einde van de zwangerschap buiten de buik zijn overleden.
Lees hier de blog over hoe Juliette afscheid nam van haar Félice en haar positieve ervaring met lichte balseming.

Uitwendige balseming:
Helaas is inwendige thanatopraxie niet mogelijk bij te vroeg geboren kindjes en bij baby’tjes die in de buik zijn overleden en van wie het huidje is beschadigd maar er is ook een andere manier en dat is uitwendige balseming. De baby wordt dan een aantal uur in een badje gelegd met conserverende vloeistof. Dit wordt gedaan door gediplomeerde balsemers op een externe locatie. Zij zullen de baby dus een tijdje meenemen hiervoor. Hierna hoeft de baby niet meer gekoeld te worden, kan aangekleed worden en kan dus de hele dag vastgehouden worden. Als de baby plekjes heeft waar de huid heeft losgelaten of is beschadigd, dan zullen die plekken door de balseming veel donkerder gaan verkleuren door de balseming. Bij de watermethode zullen de rode plekjes van de losgelaten huid juist helemaal licht verkleuren waardoor je ze niet meer ziet maar de baby ligt dan wel in het koude water in plaats van aangekleed in de wieg of in je armen.
Lees op deze website de positieve ervaringen van de ouders van Hailey met uitwendige balseming.

Uitvaartverzorger regelen

Je mag zelf kiezen of je wel of geen uitvaartverzorger vraagt je verder te begeleiden. Veel ouders die kiezen voor een uitvaartverzorger willen gespecialiseerde uitvaartzorg. Het overlijden van een pasgeboren baby vraagt om een andere benadering en er zijn andere opties en mogelijkheden dan bij een overleden volwassene. In Nederland zijn er gespecialiseerde uitvaartorganisaties die zich specifiek richten op overleden kinderen en twee organisaties die zich specifiek richten op het welkom heten en afscheid nemen van baby’s die overleden zijn tijdens de zwangerschap of rond de geboorte. Hier vind je gespecialiseerde uitvaartorganisaties.

Bezoek

Veel ouders zeggen dat ze alles klein willen houden. Dat is begrijpelijk want niemand kent je kindje nog en dus klinkt het tegenstrijdig om mensen afscheid te laten nemen van iemand die ze niet kennen. Maar je kunt mensen wel laten kennis maken met je baby. Als mensen je kindje hebben gezien en misschien zelfs hebben vastgehouden, zul je er later gemakkelijker over kunnen praten en zullen ze jouw gevoelens beter begrijpen. Het is belangrijk om de mensen om je heen die je niet graag op bezoek wilt hebben wel te informeren over wat gebeurd is. Zo voorkom je dat je allerlei goed bedoelde berichtjes krijgt met de vraag hoe het met jou en de baby gaat.

Foto’s

Omdat je behalve echo-foto’s nog helemaal geen foto’s hebt van je baby, is het belangrijk om zo veel mogelijk vast te leggen. Dit kan je zelf doen, de mensen om je heen kunnen hier ook bij helpen en er zijn Stichtingen die kosteloos professionele foto’s komen maken.

Video’s

Bewegend beeld heeft weer andere impact dan foto’s. Wij adviseren dan ook om naast foto’s ook wat filmpjes te maken. Daar zou je dan later een herinneringsfilm van kunnen maken.

Je kunt dat natuurlijk heel goed zelf doen met een eigen camera of mobiele telefoon maar je kunt het ook overlaten aan professionals. Kijk bij links onder afscheidsfilm voor de mogelijkheden.

Afdrukjes

Hand-/voet-/vingerafdrukjes maken met inkt
In veel ziekenhuizen maken ze hand- en voetafdrukjes met inkt. Als dit nog niet is gedaan,
kan je ze ook zelf maken of vragen of de (gespecialiseerde) uitvaartverzorger of
kraamverzorgende hiermee helpt.
Hand-/voet-/afdrukjes maken met klei/brons/3D
Een afdrukje in 3D is nog echter. Er zijn verschillende ondernemingen die 3D afdrukjes
maken. Er wordt dan een mal gemaakt van alginaat van de hand of voet van je baby. Als de
huid van je baby heel kwetsbaar is, is dit niet aan te raden. Je kunt ze laten afgieten in
verschillende materialen zoals gips of brons.
Bekijk hier de specialisten.
Ook kun je een 3D scan laten maken van je baby (alleen handjes of voetjes zijn hier te klein voor). Van die scan kan later een 3D print gemaakt worden. De scan komt niet in aanraking met de baby
dus dit is ook geschikt voor baby’s met een kwetsbaar huidje. We werken hiervoor samen met Gravida. Neem een kijkje op hun pagina die ze speciaal hiervoor hebben gemaakt.
Bekijk hier de prijslijst.

Kraamzorg

Je bent moeder geworden van een prachtig kindje, maar je bent ook een
kraamvrouw. Het is daarom belangrijk om de juiste hulp te krijgen in deze periode en goed voor jezelf te blijven zorgen. Je bent en blijft voorlopig een kraamvrouw en ook jij hebt belang bij de standaard controles, rust en regelmaat de komende dagen. Ook kan de kraamverzorgende een rol spelen in de zorg voor broertjes en zusjes. Leg de situatie goed uit bij de kraamzorgorganisatie zodat je een ervaren kraamverzorgende krijgt.

De kraamverzorgende kan je de komende dagen niet alleen geestelijk ondersteunen maar kan ook voor je baby zorgen, wanneer je besluit hem of haar mee naar huis te nemen. Zij kan je vertellen hoe je baby eruit ziet na een nacht, helpen met verkleden of in bad doen en voor het kraambezoek zorgen.

Naast standaard controles kan ze ook advies geven over de stuwing die kan ontstaan en zal ze een kraamboek bijhouden. Vaak hebben kraamzorgorganisaties een apart kraamboek, waarbij de standaard controles van de baby ontbreken zodat je niet wordt geconfronteerd met deze lege pagina’s als je op een later tijdstip nog eens het verslag van de kraamdagen door wilt lezen.

Wanneer je baby stil geboren is, krijg je automatisch wat minder uren dan
ouders met een levende baby. De reden hiervoor is, dat de baby minder zorg nodig heeft en jij niet begeleid hoeft te worden bij het geven van borstvoeding en de verzorging van je baby.

“Mijn kraamverpleegkundige heeft een dagboekje bijgehouden met korte observaties van de dagen dat Stef bij ons was, vanuit haar perspectief. Dit dagboekje is nog steeds erg waardevol om terug te lezen.”

Geke, moeder van Eva, Stef* en Wout

Mandje/kistje

De dagen tot de uitvaart kan je baby in zijn bedje liggen, maar voor de begrafenis of crematie zul je een mandje, kistje of wade moeten kiezen. Er zijn veel organisaties die babymandjes en kistjes maken, maar je kunt ook zelf iets maken of zelf iets kopen. Elk omhulsel is goed als de contouren van het lichaam maar niet te zien zijn. Je kunt je baby dus ook in een doek wikkelen.

Geboorte-rouwkaartje

Veel ouders kiezen liever voor een geboortekaartje dan voor een rouwkaartje. Misschien had je zelfs al een mooi geboortekaartje uitgezocht. Dan kun je hem wat aanpassen tot een geboorte-rouwkaartje. Je wilt graag de geboorte van je kindje aankondigen, maar je kunt er helaas niet omheen ook te vermelden dat je kindje niet meer leeft. Als je nog geen geboortekaartje had uitgezocht, heeft de uitvaartverzorger veel voorbeelden waaruit je zou kunnen kiezen.

Als je een afscheidsdienst houdt en dit wilt vermelden op het kaartje, dan is enige haast geboden. Wij adviseren je in dit geval een zogenaamde ‘rouwenvelop’ te gebruiken. Op deze manier zijn de kaarten nog sneller bij vrienden en familie. Maar wat je ook kunt doen is de mensen digitaal (via e-mail of Whatsapp) uitnodigen voor de afscheidsdienst en naderhand, als er geen tijdsdruk meer is, rustig nadenken over het kaartje.
Het is na de afscheidsdienst ook fijn om weer met je kindje bezig te kunnen zijn. Ook levert het kaartje weer nieuwe aandacht op en het is fijn om na het afscheid opnieuw veel kaarten (of berichtjes) te krijgen.

Ook kun je er over nadenken om een bedankkaart te versturen.

Begraven of cremeren?

Eén van de eerste keuzes die ouders moet maken is die tussen begraven of cremeren. Lees hier verder over wat het inhoudt en wat het verschil is. Misschien helpt deze uitleg je bij het maken van je keuze.

Invulling uitvaart

Deze dagen zul je ook gebruiken om de dag van de uitvaart in te vullen. Wie gaat spreken, welke muziek ga je afspelen? Op de hulpkaart vind je nog meer dingen waar je aan kunt denken bij de invulling van de uitvaart. Lees hier verder over de uitvaart.

Aangifte

Binnen drie werkdagen na de geboorte moet je aangifte doen van geboorte en overlijden. Dat mag je zelf doen maar dat hoeft niet. Je kunt het iemand van de familie of vrienden laten doen of je uitvaartverzorger. Lees hier verder.

Uitvaartverzekering

Bij de meeste uitvaartverzekeraars zijn ongeboren kinderen na een bepaalde week van de zwangerschap gratis meeverzekerd op de polis van de aanstaande ouders. Dat kan zowel de polis van de moeder als van de vader zijn. Als je baby stil geboren of vlak na de geboorte is overleden, kun je het overlijden melden bij de verzekering. Zij vertellen je dan wat het verzekerde bedrag is. Je uitvaartverzorger kan hier ook over bellen. Als je baby levend is geboren en niet meteen is overleden, is het belangrijk om je baby direct bij te schrijven op je polis. Je baby is nl. nog een tijdje automatisch meeverzekerd maar bij sommige verzekeraars verstrijkt deze termijn na 30 dagen.
We zetten het beleid van een aantal grote verzekeraars op een rijtje:

Ardanta vergoedt het volledig verzekerde bedrag.

Dela vergoedt alle kosten zoals die ook onder de dienstenverzekering vallen tot een maximum bedrag van €2.953 (2022), ongeacht de zwangerschapsduur.
Als je ervoor kiest om de uitvaart door Dela zelf te laten verzorgen, wordt het dienstenpakket vergoed.

Monuta vergoedt vanaf een zwangerschap van 20 weken. De uitkering is afhankelijk van de soort polis en van wanneer deze is afgesloten. Bij een dienstenpakket, vervalt dit pakket maar zal in plaats daarvan een percentage van pakketwaarde worden uitgekeerd. Bij een geldverzekering zal een percentage van het geldbedrag worden uitgekeerd.
Bij een zwangerschap tot 20 weken is er een standaard vergoeding bestaande uit kistje, opbaring en gebruik van Monuta rouwcentrum.

Yarden is overgenomen door Dela.